Het dorp Feanwâlden waar het Museum De Schierstins zich bevindt, ligt zo’n 11 minuten rijden van de iets noordelijker plaats Damwoude vandaan. Naar het dorp Burgum leg je ongeveer dezelfde afstand af. Hieronder kun je meer vinden over de geschiedenis van De Schierstins, de fietstocht door De Wâlden die zaterdag 11 augustus 2018 plaatsvindt en meer informatie over het museum.
Geschiedenis van De Schierstins Feanwalden
Nederland is rijk aan verschillende prachtige landgoederen. Ook kastelen en burchten horen daar bij. Maar wist jij ook dat deze bouwwerken voorlopers hebben? Helaas zijn deze bijna allemaal niet meer terug te vinden doordat ze aan alle kanten bedekt zijn of doordat de gebouwen niet meer bestaan. Wel zijn er nog een aantal van deze eeuwenoude gebouwen genaamde de Stinsen, terug te vinden in de Friese provincie. De Schierstins is gevestigd in Veenwouden en werd rond het jaar 1300 gebouwd.
Stins betekent “steenhuis” en werd voornamelijk gebruikt om vluchtende families een onderdak te geven. Doordat het bouwwerk gemaakt is van dikke bakstenen heeft het stevige muren. Om diezelfde reden was het een veilige plek om te schuilen in gevaarlijke tijden. Wel was het zo dat deze woontoren duidelijk opviel tussen de huizen die gemaakt waren van riet, hout, leem en plaggen. Dit waren namelijk maar eenvoudige huizen.
Voordat het bouwwerk de naam De Schierstins kreeg, droeg het in het jaar 1439 de naam: “Schira Monnika huse.” Misschien doet de naam je een beetje denken aan het Waddeneiland Schiermonnikoog. Als dit het geval is dan is dat helemaal niet zo gek. De stins is namelijk naar de monniken van het klooster Claercamp vernoemd dat in het dorpje Rinsumageest staat. Zij droegen daar grijze oftewel schiere pijen. Deze informatie is terug te vinden in het oudste document dat er over de Schierstins is.
Uitbreiding van De Schierstins
Zo’n drie eeuwen later in de 16e eeuw werd de Katholieke kerk overgenomen door de Protestanten. Hierdoor kreeg De Schierstins te maken met verschillende particulieren die in het middeleeuwse pand ging wonen. Een oud-burgemeester van Leeuwarden, een jonkheer en een hoge officier hebben van deze woning gebruik gemaakt. Weer twee eeuwen later heeft er rondom De Schierstins een grote verandering plaatsgevonden. Zo hebben er in 1814 twee aanbouwen plaatsgevonden tegen de toren en is er een paardenstalling neergezet. Zelfs een zomerhuis mocht niet ontbreken. Doordat er een boomgaard en een park om het bouwwerk heen kwam, is De Schierstins niet meer alleen een stevig gebouw, maar is het ook een echt landgoed geworden.
De Schierstins in 1900 en de tegenwoordige functie
Tegen het einde van de negentiende eeuw aan is de toren zo bouwvallig geworden dat het er niet meer uitziet. Het gebouw slopen lijkt de enige oplossing. Het Fries Genootschap heeft er echter voor gezorgd dat slopen niet nodig was. In 1906 werd De Schierstins door hen gerestaureerd. Tot ongeveer 1960 dient het gebouw als postkantoor. Enige tijd later in de jaren zestig is er een tweede restauratie. Op dat moment is gemeente Dantumadeel eigenaar geworden van dit prachtige bouwwerk en De Schierstins krijgt een publiekelijke functie. Vanaf nu werd het gebouw gebruikt als museum waar ook een raad- en trouwzaal in gevestigd was. Een tijd later werd het pand gebruikt als cultureel centrum. Lezingen werden gehouden, klassieke literatuur was hier te vinden en exposities over historie en kunst. Dit laatste onderdeel werd in 1999 uitgebreid door de bovenverdieping te verbouwen. Na de verbouwing was er plaats voor een expositie die daar permanent staat. Niet lang daarna nam de dochter van een schrijver de bestuurskamer in.
Fietstocht zaterdag 11 augustus 2018
Omdat in 2018 Leeuwarden de Culturele Hoofdstad van Europa is, wordt er op zaterdag 11 augustus door De Schierstins een fietstocht georganiseerd. De fietstocht leidt naar de Culturele Wâlden. Om hier te komen leg je een route af door een boomrijke regio. Hier vind je verschillende plaatsen waar bekende Friezen hebben gewoond. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kunstschilders, muziekartiesten, toneelspelers en schrijvers.
Wanneer je deelneemt aan deze geweldige fietstocht, fiets je langs dorpen zoals Oudwoude, Buitenpost, Westergeest, Kollum, Noardburgum en natuurlijk Feanwâlden. Terwijl je deze route aflegt zul je ontdekken welke schrijvers, kunstenaars en muzikanten hier allemaal gewoond hebben. Het is dus niet zomaar een fietstocht, maar ééntje vol met culturele talenten.
Extra informatie
Deze fietstocht begint om 10:00 uur en de afsluiting is om 17:00 uur. Houd er rekening mee dat dit een route is van ongeveer 40 kilometer. Zorg er daarom voor dat je genoeg drinken bij je hebt voor onderweg. Je hoeft niet bang te zijn dat je onderweg verdwaalt want aan het begin van de route krijg je een routekaart mee. Als je het leuk vind om na het fietsen de exposities te bezichtigen is dat ook een mogelijkheid.
Kinderen en tieners t/m 16 jaar mogen gratis meefietsen. Als volwassene betaal je € 5,- euro. Dit is inclusief consumptie. Als je een donateur bent van museum De Schierstins dan betaal je 50 cent minder.
Voor wie is Museum De Schierstins interessant?
Wil je graag één of meerdere van deze expositie(s) zien? Tegenwoordig is deze toren te bezichtigen. Als volwassenen is dit een leuk museum om eens te bezoeken, maar ook voor leerlingen uit groep 3 t/m 8 is De Schierstins interessant. Dit kan heel leuk zijn voor wanneer je een keer een geschiedenisles buiten school wilt geven. Kijk voor verschillende exposities op de website van De Schierstins.
Openingstijden en Tarieven
Maandag: Gesloten
Dinsdag t/m Zondag open van 13.30 – 17.00 uur.
Per persoon betaal je als volwassene voor een voorstelling € 3,50 euro.
Kinderen t/m 5 jaar en donateurs kunnen gratis naar binnen.
Kinderen en tieners van 6 t/m 16 jaar betalen € 1,00 euro toegang.
Wanneer je met een groep van 15 personen of meer bent, betaal je per persoon € 2,50 euro. Voor rondleidingen betaal je € 25,00 euro. Voor schoolgroepen met een speurtocht betaal je per kind € 1,50 euro. Wil je met een schoolgroep gaan zonder speurtocht? Dan bedragen de kosten € 1,00 euro per kind.