Appelscha in het Fries bekend als Appelskea is een dorp dat grenst aan de provincie Drenthe en meer dan 4700 inwoners telt. In het Stellingwerfs wordt dit dorp ook wel Appelsche genoemd. Dit is een prachtige plaats om te bezoeken, zeker met zonnig weer kun je heerlijk genieten van de natuur in de omgeving. Maar ook in de winter met sneeuw is het hier ontzettend mooi om te wandelen. Vanaf deze plaats naar Noordwolde is het met de auto ongeveer een half uur rijden.
Geschiedenis van Appelscha
In het jaar 1247 wordt Appelscha voor het eerst genoemd. De oorsprong van de naam Appelscha komt van het woord “sche” dat bos betekent. Dit gebied behoorde officieel tot het voormalige graafschap Drenthe. Dit dorp beschikte voor eeuwenlang alleen over een aantal kleine boerderijen en buurtschappen met de namen De Bult, Aekinga en Terwisscha. Deze omgeving heette destijds Hoog-Appelscha. Het zand uit de duinen was regelmatig aan het verstuiven waar het dorp veel last van had. Het natte veen en de droge zandheide hadden vroeger de namen de Appelschaster- en Fochteloër venen. Tussen deze twee plekken in lag Appelscha ingeklemd. Rond het jaar 1450 werd er een oplossing gezocht voor het zure lekwater dat afkomstig was van het veen uit de akkers. Om dit probleem op te lossen werden er leidijken aangelegd.
In 1827 breidde het dorp uit doordat er duizenden arbeiders uit Friesland kwamen wonen die hielpen met de turfwinning. Door hun hulp is het dorp ontstaan wat nu het huidige Appelscha is. Doordat er zoveel Friezen in deze omgeving kwamen wonen is Appelscha Friestalig geworden. In de omgeving wordt verder ook wel Stellingwerfs gesproken.
Vanaf 1881 werd er begonnen met het aanleggen van de bossen waar Appelscha tegenwoordig bekend om staat. In 1888 brak er een tijd aan dat turf minder opbracht dan steenkool waardoor de veenarbeiders begonnen met een grote staking. Deze gebeurtenis was het begin van stakingen die in Nederland werden georganiseerd.
Rijksmonumenten in Appelscha
Dit dorp heeft 11 rijksmonumenten waarvan één daarvan de damsluis uit 1894 is. Het bijzondere aan deze sluis is dat het nog volledig met de hand wordt bediend. Verder is dit een bajonetsluis wat inhoudt dat de sluisdeuren schuin tegenover elkaar liggen in plaats van recht. De sluis bestond in 1994 voor 100 jaar en daarom werd er een herdenkingsmonument neergezet met daarop een koperen plaat en een gedicht.
Een ander monument in dit dorp is de trefkerk die in 1903 gebouwd is en sinds 2002 functioneert als atelier.
Appelscha van tegenwoordig
Deze omgeving staat bekend om het grote natuurgebied genaamd Nationaal Park Drents-Friese Wold. Iets verderop ligt ook het bezoekerscentrum hiervan. In dit park zijn zandverstuivingen, heide en bos te vinden. Als je van de natuur houdt is het echt een aanrader om hier eens heen te gaan, bijvoorbeeld voor een date. Aan het begin van het park zijn schapen en lammetjes te vinden. Ook herten kun je hier tegenkomen. Mocht je het leuk vinden om te mountainbiken of vind je het leuk om gewoon te fietsen? Door dit natuurgebied heen loopt ook een mooie fietsroute.
In de zomermaanden is dit een heel populair gebied. Zo wordt bijvoorbeeld de Opsterlandse Compagnonsvaart veel bezocht vanwege de turfroute die ook wel bekend is als toeristische vaarroute. Maar ook Attractiepark Duinen Zathe zorgt in de zomer voor een groot succes. Kortom: genoeg reden om dit prachtige en gezellige dorp zelf eens te komen bezoeken!
