Witmarsum, oftewel in het Fries Wytmarsum is een klein dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân. Het ligt langs de snelweg tussen Zurich en Bolsward in. Voor de dorpen eromheen is het vooral bekend om zwembad Mounewetter, maar ook de verschillende molens springen er telkens weer uit. Het dorp heeft ongeveer 2000 inwoners. Het heeft een prachtig bos ten zuidoosten en is verder omringt door weilanden. Dit is dus een mooie plek voor zowel jong als oud.
Geschiedenis Witmarsum
De geschiedenis van Witmarsum gaat al eeuwen terug. Het is namelijk een terpdorp dat al is ontstaan in de vroege middeleeuwen. Wanneer het nou precies ontstaan is dat is onbekend. Wel weten we dat het in ieder geval voor het jaar 1270 is. Sinds 1880 is het hoofdstad van de gemeente Wûnseradiel, dat sinds 2011 onder gemeente Súdwest-Fryslân valt.
Bezienswaardigheden in Witmarsum
Wanneer je in dit dorp bent en graag iets interessants wilt zien van Witmarsum denk dan bijvoorbeeld aan de neogotische kerk uit het jaar 1903. Deze staat in de buurt van het voormalige klooster genaamd Vinea Domini. Helaas beschikt deze kerk sinds 1819 niet meer over een toren. Wel is er een vervanging gekomen voor de toren, namelijk een opengewerkte koepeltoren. Deze is op de naald van het dak geplaatst.
De koepelkerk uit 1633 staat midden in het dorp. Daarom valt deze ook niet te missen! De pastoor van deze kerk heette Menno Simons. In 1535 deed hij namelijk afstand van de Rooms-Katholieke kerk. Vervolgens werd hij voorman van de Doopsgezinden.
In 1850 is er een koren – en pelmolen gebouwd genaamd “De Onderneming”. Ondanks dat deze molen gerestaureerd en op een later tijdstip herbouwd is, staat de molen nog wel in het dorp. Deze is dus terug te vinden om te bezichtigen. Ook in het jaar 1900 is er een molen gebouwd, namelijk de “Pankoekstermolen”. Deze molen staat ongeveer 2,5 km van het dorp vandaan.
Belangrijke inwoners
Een belangrijke inwoner van Witmarsum die ook genoemd wordt onder de meeste bekende inwoners van dit dorp, is in 1496 geboren. Hij was de pastoor van het dorp. Ter herinnering aan Menno Simons is er net buiten het dorp een obelisk geplaatst. Dit monument staat aan It Fliet. Dit is tevens ook de plaats waar “het oude preekhuis” stond.
Nog iemand die belangrijk was in dit dorp was de schoolmeester die voor 10 jaar lesgegeven heeft in de periode van 1625 tot 1635. Deze dichter met de naam Gysbert Japicx was een beroemde inwoner van Witmarsum. Later gaf hij les aan een school in Bolsward.
