Wanneer je in de oudste stad van Friesland bent, zul je vast en zeker een bronzen standbeeld tegenkomen van het vrouwtje van Stavoren. Tenminste als je naar de Johan Frislosluis gaat. Sinds het jaar 1969 kun je het vrouwtje van Stavoren bekijken. De betekenis van dit beeld heeft te maken met een oude sage. Er gaan verschillende verhalen rond over dit beeld. Als je kijkt naar het beeld zie je een vrouw die in de verte staat te turen met haar hand boven haar ogen. Sinds het jaar 1285 is Stavoren lid van de Hanze waardoor het een echte Hanze stad is. Door middel van handelsrelaties die Stavoren had met mensen rond de Oostzee, werd het een rijke stad. Doordat er verschillende verhalen te ronde gaan over het standbeeld is het niet duidelijk wat het echte verhaal hierachter was.
Sage over het vrouwtje van Stavoren
Volgens één van de sages woonde er in Stavoren een weduwe van een koopman. Het schijnt zo te zijn dat zij niet alleen rijk, maar ook hoogmoedig was. Op een bepaalde dag kwam de vrouw met het idee om een schipper te laten zoeken naar het meest kostbare bezit op aarde. Hij moest dit voor haar ophalen. Omdat de schipper gehoorzaam wilde zijn en deze taak heel serieus nam, ging hij inderdaad op zoek naar wat de weduwe vroeg.
Voor de schipper betekende dit dat hij een hele lange reis onderging. Hij kwam langs ontelbaar veel havens. Uiteindelijk meerde hij aan in de Poolse stad Danzig. Zulke mooie tarwe als daar te vinden was, had hij nog nooit eerder gezien. Uiteraard was de schipper ontzettend verheugd over zijn vondst. Omdat hij overtuigd was dat hij het kostbaarste bezit ter wereld had gevonden, besloot hij om terug te gaan naar Nederland. Deze tarwe wilde hij overhandigen aan de koopmansvrouw.
Hoogmoed komt voor de val
Helaas zit er ook een vervelende kant aan dit verhaal. Het was namelijk volgens deze sage zo dat toen hij terug was in Friesland, dat de vrouw ontzettend ontevreden was over de vondst. Daarom gaf zij de schipper opdracht om de mooie tarwe in de zee te gooien. De arme mensen van de stad smeekte de rijke weduwe om dit niet te doen. Toch vond zij hun mening blijkbaar niet van waarde, waardoor een waardevolle vondst werd verspild.
Een oude man die dit allemaal zag gebeuren vond dit absoluut niet kunnen en zei tegen de weduwe: “U zult voor Uw overmoed gestraft worden! Er komt nog een tijd, dat U zult gaan bedelen!” Minachtend keek het vrouwtje naar de oude man. Vervolgens haalde zij een gouden ring van haar vingers af en wierp ook dit voorwerp in zee. Terwijl zij deze handeling deed zei zij: “Zomin deze ring nooit uit de zee terugkeert, zomin zal ik tot de bedelstaf vervallen.”
Maar wat zij daar uitsprak werd geen waarheid. Kort nadat het vrouwtje van Stavoren deze uitspraak had gedaan, vond de dienstmeid tijdens het voorbereiden van de lunch de gouden ring terug. Deze was namelijk in de ingewanden van een vis gekomen. De dienstmeid liet geschrokken de ring aan de vrouw zien. Enkele dagen later kwam het vrouwtje van Stavoren erachter dat al haar schepen verwoest waren. Zij moest boeten voor wat zij had gedaan en gezegd en de oude man kreeg zijn gelijk. Na deze gebeurtenis werd de stad Stavoren nog armer. Wel groeide de verworpen tarwe op de zandbanken.
Wil je zelf eens de oude Friese stad Stavoren bekijken? Vergeet dan niet om langs de Johan Frislosluis te wandelen.
