In het oosten van Friesland ligt het dorp Fochteloo. Zowel het Fries als Stellingwerfs spreekt over De Fochtel. Ten noorden van dit dorp ligt Appelscha en ten oosten ligt Oosterwolde. Hierdoor spreekt het voor zich dat Fochteloo omringd is door natuur. Per vijf jaar geeft het kleine dorp een dorpsfeest. Begin 2017 was er een telling van maar 391 inwoners. In 2006 was dit nog 449. Een mooi gebied dat bij dit dorp hoort is het Fochteloërveen. Dit hoogveengebied is zo’n 2500 hectare groot en wordt beheerd door Natuurmonumenten. Dit gebied kun je vinden tussen Fochteloo en Veenhuizen. Het dorp is ook in het bezit van de sluis genaamd Fochteloërverlaat. Deze is alleen via een fietspad verbonden met het dorp en toch behoort het geografisch wel tot deze plaats.
Fochteloo van tegenwoordig
In het centrum van Fochteloo komen zowel het Noordeinde als het Zuideinde bij elkaar. Daar vind je ook een klein gedeelte dat hoort bij nieuwbouw. Ook beschikt deze plaats over een multifunctioneel dorpshuis. Het sportpark ligt net buiten het centrum. Woon jij met je kinderen in Fochteloo en ben je op zoek naar een geschikte basisschool? Kijk dan rond in de omgeving van Appelscha of Oosterwolde. Deze plaatsen hebben namelijk wel veel te bieden als het gaat om basisscholen. Vroeger stond er ook een basisschool in Fochteloo zelf. Hier gingen alleen veel te weinig leerlingen naartoe waardoor de school moest sluiten. Sinds het einde van schooljaar 2010/2011 kunnen kinderen dus niet meer in hun eigen dorp naar school gaan.
Oosterwolde beschikt over een protestantse gemeente. Hier worden alleen sinds 2008 al geen diensten meer gehouden. Daarvoor kon je diensten bijwonen in deze kerk op eerste kerstdag en tijdens de zomermaanden. Fochteloo is in het bezit van een eigen kapel die oorspronkelijk van deze kerk afkomstig is. Op de begraafplaats kun je één van de klokkenstoelen bekijken waar Friesland rijk aan is. Deze behoort ook tot de rijksmonumenten van Friesland.
Geschiedenis van Fochteloo
Vroeger in het jaar 1408 stond het dorp bekend als Fyochtelo. Dit veranderde in 1530 naar Foechtinge. 12 jaar later had het dorp voor een jaar de namen Vuchtele en Vuchtle. Dit bleef toen zo tot 1664 want in dat jaar stond het bekend als Vochtele en Fochtele. Tegenwoordig draagt het dorp de naam Fochteloo wat jou waarschijnlijk aan vocht doet denken. De reden dat het dorp deze naam gekregen heeft, had waarschijnlijk te maken met het vochtige bos dat op die plek lag.
Oorlogskampen
In de jaren dertig had Fochteloo een werkkamp genaamd Ybenheer. Toen in 1942 de Tweede Wereldoorlog plaatsvond, werd het een werkkamp voor Joodse arbeiders. Later dat jaar werd het werkkamp ontruimd en werden de 215 kampbewoners getransporteerd naar verschillende andere oorlogskampen. Precies 58 jaar later is er bij het voormalige kamp in Fochteloo een monument onthuld om kamp Ybenheer te herdenken.
Zelfs na de oorlog werd het kamp nog gebruikt, maar dan om Molukse militairen samen met hun gezinnen onder te brengen totdat zij zelf een goed onderkomen hadden. Na die tijd is het kamp gebruikt om het Nederlandse leger te laten oefenen en als onderkomen voor hen.
