Oosterzee, in het Fries bekend als Eastersee is een dorp dat iets meer dan 900 inwoners telt en onderdeel is van de gemeente De Friese Meren. Deze plaats ligt nabij het Tjeukermeer, in het zuiden. Dit is ook gelijk het grootste meer van Friesland. Met de auto is het ongeveer 10 minuten vanaf Oosterzee naar Sint Nicolaasga, fietsend zou dit ongeveer 25 minuten zijn.
Twee dorpsgedeelten
Dit dorp bestaat uit Oosterzee-Buren en Oosterzee-Gietersebrug. De term Gietersen ontstond toen er steeds meer veenwerkers en ondernemers van Giethoorn naar het zuiden van Friesland verhuisden. Vanaf Giethoorn is het met de auto iets meer dan 45 kilometer van elkaar verwijderd. Tussen de jaren 1750 en 1825 ging het goed op het gebied van turfwinning. Vooral in de omgeving van de laagvenen die zich in het zuiden van Oosterzee bevinden. De namen Gietersevaart en Gietersebrug stammen beide af van de plaatsnaam Giethoorn.
In 1891 was de Stoomzuivelfabriek genaamd Lemsterland gebouwd in de plaats Gietersebrug. Door deze fabriek was er vanaf de bouw veel werkgelegenheid dat tot in de jaren zestig van de 20e eeuw doorging. In het jaar 1946 werden er in dit gedeelte van het dorp landbouwvoertuigen gemaakt. Jaren later in 1975 was dit initiatief uitgegroeid tot een bedrijf waar bijna 55 werkplaatsen beschikbaar waren. Een jaar later kwam er ook een laboratorium in dit gedeelte te staan wat ervoor zorgde dat de meerderheid van de inwoners naar Oosterzee-Gietersebrug ging. Dit had voornamelijk te maken met de grote kans op werk. In de jaren zestig werd er een kleine woonwijk bijgebouwd omdat deze plaats zo erg uitbreidde dat dit echt wel nodig was.
Het tweede dorpsgedeelten is Oosterzee-Buren wat in het Fries uitgesproken wordt als: Eastersee-Buorren. Eerst was dit een dorp dat stond op zichzelf en plaatselijk is het bekend onder de naam De Buorren dat het dorp betekent. Het gebied heeft een monument uit 1651 voor de stins. Het Friese woord Stins duidt op een steenhuis en is vaak een voormalige burcht of een landhuis. De kerk uit deze plaats komt uit 1860 en heeft een klok uit het jaar 1498.
Verandering in Oosterzee
Vanaf 1958 heeft het 41 jaar geduurd dat het totale aantal daalde met ongeveer 200 inwoners. Aan het begin van de jaren 90 verdwenen de zuivelfabriek en het Limnologisch instituut dat bij het laboratorium hoorde, uit het dorp. Ook werd het landbouwvoertuigenbedrijf omgezet naar een klein metaalbedrijf. Na 1992 werd er in het laboratorium zelf het “watersportcentrum Tjeukemeer” gebouwd.
14 jaar later op het terrein waar vroeger de zuivelfabriek stond, werden de eerste woonhuizen opgeleverd. Dit zorgde er uiteraard voor dat er zo’n 100 mensen meer in Oosterzee kwamen wonen. Twee jaar later in 2008 werd er ook een supermarkt in de buurt geopend. Op de plaats waar vroeger de zuivelfabriek eerder stond, werd er een compleet nieuwe haven aangelegd. Door de aanleg hiervan is er nu ook ruimte voor watersport activiteiten. Het dorp heeft dan ook een watersportcentrum, maar niet te vergeten: er is ook een camping dat grenst aan het Tjeukemeer. Ook op deze plek is er genoeg te doen als het gaat om watersport.
Monumenten in Oosterzee
Oosterzee telt 7 inschrijvingen als het gaat om rijksmonumenten. Twee boerderijen, twee woonhuizen, twee bestuursgebouwen en één Hervormde kerk maken deel uit van deze monumentale lijst. Vind je het leuk om één van bovenstaand genoemde gebouwen te zien of vind je het leuk om bijvoorbeeld te surfen? Dan is Oosterzee zeker een dorp voor jou om te komen bezichtigen.