Kornwerderzand, in het Fries bekend als Koarnwertersân is een dorp dat in de gemeente Súdwest-Fryslân ligt en gevestigd is langs de Afsluitdijk. Dit dorp telde in 2011 een aantal van 22 inwoners. Het is dus geen grote plaats wat erg logisch is aangezien het op de Afsluitdijk ligt. Hoewel er in de winter bijna niemand te vinden is kan het hier in de zomer best druk zijn. Boten die hier door de sluizen heen varen en mensen die graag iets willen zien van wat dit gebied allemaal heeft meegemaakt op oorlogsgebied. Heerlijk wandelen, varen of gewoon naar een museum. Dit dorp is zeker een aanrader om in ieder geval 1 keer in je leven te bezoeken.
Geschiedenis van Kornwerderzand
Van oorsprong was deze plaats aangelegd voor de bouw van de Afsluitdijk en diende Kornwerderzand als werkeiland. Dichtbij deze plaats bevinden zich het sluizencomplex genaamd Lorentzsluizen, een grote en kleine schutsluis en een stelsel van spuisluizen. Al deze sluizen beheersen samen met de Stevinsluizen het waterpeil van het Ijsselmeer en van het achterland. Hier is strategisch over nagedacht in verband met inundaties. Deze sluizen kregen daarmee een militaire betekenis. De aanleg van het Kazematten stelsel zorgde ook voor bescherming van de sluizen.
Dit was vooral in de Tweede Wereldoorlog van belang toen de Duitse Nazi’s tijdens de Slag om de Afsluitdijk, de Afsluitdijk probeerde over te nemen. Mocht je meer willen weten over hoe het er in dit dorp in de Tweede Wereldoorlog aan toe ging, breng dan vooral even een bezoek aan het Kazemattenmuseum dat op dit stukje land van de Afsluitdijk te vinden is.
Kornwerderzand van nu
Deze plaats is een essentieel knooppunt van weg- en waterverkeer. Zo lopen bijvoorbeeld de snelweg A7 en de Europese weg E22 hier langs. Ook interessant om te weten is dat de Europese wandelroute E9 die van het zuiden van Portugal (Sagres) tot aan de Baltische staten loopt, langs Kornwerderzand gaat. Daarnaast heeft deze plaats een bushalte van Alkmaar naar Leeuwarden. Regelmatig fietst men over deze dijk en ook het strand bij Kornwerderzand is erg geliefd door (kite)surfers. Zij gaan via het Ijsselmeer het water op.
In 2018 zijn er plannen om zowel Kornwerderzand als de Afsluitdijk op te knappen zodat er meer toeristen hierheen getrokken worden. Als onderdeel hiervan is er een Beleef- en Waddencentrum geopend waar een aantal projecten te bezichtigen zijn. Uiteraard is de Culturele Hoofdstad 2018 hier ook bij betrokken.
Rijksmonumenten
Kornwerderzand heeft 26 inschrijvingen als het gaat om rijksmonumenten. Deze monumenten bestaan grotendeels uit verschillende kazematten. Maar ook open verdedigingswerken en versperringen zijn hier een onderdeel van.