De elf Fonteinen van Friesland zijn gemaakt doordat Friesland 11 steden heeft en in 2018 Leeuwarden een grote rol speelt als culturele hoofdstad. Hierdoor kwam men met het plan om in elke Friese stad één fontein te plaatsen. Hoewel niet alle Friezen hierop zaten te wachten is dit plan toch doorgezet. Kunstenaars vanuit elf verschillende landen namen deel aan het ontwerpen van deze fonteinen. Hieronder staan de 11 fonteinen, oftewel elf fonteinen per plaats beschreven.
Love – Leeuwarden
Te beginnen bij Leeuwarden heeft een Spaanse kunstenaar het ontwerp gemaakt van twee witte hoofden voor de elf fonteinen. Zijn thema was liefde omdat Leeuwarden een echte studentenstad is en daar waarschijnlijk veel verliefde stellen rondlopen. De twee witte hoofden met een hoogte van zeven meter zijn dan ook tegenover elkaar geplaatst alsof zij elkaar aankijken, terwijl zij toch hun ogen gesloten hebben. Het idee hier achter is dat de kunstenaar graag de bewoners van Leeuwarden wilt laten dromen.
Kievit – Sloten
Een stel waarvan de vrouw een Britse achtergrond heeft en haar man een Argentijnse achtergrond heeft, vormen samen een goed team als het gaat om het maken van kunst. Zij zijn uitgekozen om de fontein voor Sloten te maken. In hun ontwerp is creativiteit terug te vinden als je kijkt naar de 5 meter hoge fontein. Zij hebben ervoor gekozen om een jongen en een meisje boven elkaar te zetten. De jongen houdt het meisje bij haar enkels vast. Ondertussen houdt het meisje een kievit vast terwijl zij beide staan op een stapel van emmers, teilen en jerrycans. Deze materialen beelden uit dat wij als land een genoeg aan water hebben. Zowel de jongen als het meisje hebben de stapel beklommen om vervolgens de Kievit vrij te laten. Deze bedreigde vogelsoort wordt bevrijdt van het zoeken naar Kievitseieren. In Friesland was het vroeger een traditie om in het voorjaar kievitseieren te gaan zoeken. Een klein maar toch belangrijk detail is dat de kievit die het meisje vasthoudt, een gouden sleutel in zijn snavel heeft wat het symbool van Sloten is.
De IJsfontein – Dokkum
De fontein die in Dokkum komt te staan wordt ontworpen door een Nederlandse kunstenares. Zoals ondertussen in Friesland zelf voor de meeste mensen bekend is, is de fontein in Dokkum de enige van de elf fonteinen die vanwege vijf maanden vertraging, nog niet af is. Dit heeft ermee te maken dat het ontwerp lastiger is dan van tevoren werd gedacht. Zo zijn er bijvoorbeeld al verschillende materialen geweest waar iets anders voor moest worden gebruikt omdat het kunstwerk anders te duur wordt. De twee meter hoge fontein wordt gemaakt in de vorm van een ijssculptuur. Hierdoor sluit het ontwerp mooi aan op de elfstedentocht. Het is zelfs zo dat de inspiratie voor het ontwerp van deze fontein komt door een oude foto uit 1963. Op deze foto stond een ijssculptuur. De kunstenares wil deze graag namaken met het achterliggende idee dat het water in de fontein bevriest en vervolgens weer ontdooit. Door dit te doen verandert de fontein steeds van vorm. Vroeger heeft Bonifatius op deze plek de Donar eiken omgehakt die destijds door de Friezen werden vereerd. Rondom het kunstwerk worden opnieuw eikenbomen geplaatst zodat het plein toch een beetje op vroeger lijkt.
Fortuna’s Fountain – Sneek
Voor de fontein in Sneek is een Duitse kunstenaar aan de slag gegaan. In deze fontein is een man te zien die een hoorn vasthoudt. Deze hoorn staat voor overvloed omdat Sneek in de geschiedenis een welvarende stad is geweest. De man met de hoorn staat op een goud gekleurde bol. Doordat het water uit de hoorn stroomt, draait de bol mee. Het idee dat de kunstenaar hierachter had is dat door deze beweging de stroom van fortuin blijft stromen zonder dat het er te dik bovenop ligt. De gezichtsuitdrukking van de man is neutraal en staat tegelijkertijd voor geluk en macht.
Fish Fountain for Stavoren
Voor de stad Stavoren is een Amerikaan begonnen met zijn ontwerp waardoor er in deze stad nu een grote vis als fontein is. Zijn idee was dat deze fontein zo groot moest worden dat het mogelijk is voor een volwassenen om in de bek van de vis te staan. Voor inspiratie is de Amerikaanse kunstenaar terug gegaan naar de geschiedenis over visserij. In zijn zoektocht kwam hij oude tekeningen tegen waarop grote vissen te zien zijn. Hierdoor kwam hij op het idee om deze fontein te maken.
Rikka – IJlst
In IJlst is het onderdeel van de elf Fonteinen ontworpen in een Japanse stijl met verschillende soorten bloemen. Deze zijn vier meter hoog en staan in een bijbehorende vaas. Voordat de Japanse kunstenaar begon aan zijn kunstwerk bezocht hij eerst de stad zelf voor inspiratie. Hierbij spraken de geschiedenis en de watercultuur van de inwoners hem erg aan. Hij zag dat de stinzenplanten vooral bij landgoederen en boerderijen veel te vinden zijn. Stins betekent in het Fries stenen huis. Ook waren de schaatsfabriek en de oorsprong hoe IJlst ontstaan is als stad aan het water belangrijke ingrediënten om tot een goed eindresultaat te komen voor de huidige fontein. Een gedeelte van de Rikka fontein heeft zilverkleurige bloemen in verband met de ijzers van schaatsen. Het andere gedeelte van de bloemen is gewoon gekleurd.
Flora & Fauna – Hindeloopen
Voor de fontein in Hindeloopen werd er een Chinese kunstenares ingezet. Zij noemde haar fontein Flora & Fauna. Haar idee was om vogels op boomtakken te plaatsen. Deze vogels spuwen water dat onder de boom door een bassin weer wordt opgevangen. Om de fontein heen liggen enorme geweien die een hinde en een hert vertegenwoordigen. Tegelijkertijd lijken deze geweien op wortels en takken van bomen waar je gerust op mag zitten.
The Whale – Harlingen
Voor de fontein in Harlingen werden een Cubaanse man en een Amerikaanse vrouw ingezet om hun fontein The Whale te ontwerpen. Inspiratie hiervoor gaat terug naar de geschiedenis van Harlingen en de walvisvaart. Hun doel met het maken van deze fontein is dat deze geschiedenis weer wat meer tot leven komt en dat mensen zich meer gaan beseffen wat voor invloed wij op het leven in de zee (kunnen) hebben. Dit elf Fonteinen ontwerp heeft de grootte van een echte potvis. Het is zo gemaakt dat het lijkt alsof hij is aangespoeld en daarom ook onregelmatig water spuit. Ook dit is bewust gedaan om mensen aan het denken te zetten.
The Rampant Lions of Workum
Voor de speciale creatie van de elf fonteinen versie die in Workum neergezet werd ging een Britse vrouw aan de slag. Zij werd geïnspireerd door de leeuwen die naast het wapen van Workum staan. Ze noemt haar ontwerp zelf The Rampant Lions of Workum oftewel: De woeste leeuwen van Workum. Haar idee om de leeuwen van het stadswapen te gebruiken was voornamelijk met de gedachten om de leeuwen vanaf de gevel te bevrijden van hun dragers plicht. Deze plicht hadden zij namelijk al eeuwen en de kunstenares wilde daar graag iets anders mee doen. Vandaar dat zij beide leeuwen los van elkaar op het fontein van Workum heeft neergezet zodat er een lege ruimte tussen de leeuwen zit. Uit hun klauwen sproeien zij water naar elkaar toe.
De Vleermuis – Bolsward
Voor de fontein van Bolsward is gekozen om een Belgische ontwerper in te zetten. Doordat dit onderdeel van de elf fonteinen voor de Broerekerk is komen te staan werd dit de inspiratiebron voor de kunstenaar. Hij keek namelijk naar de gotische gevel en zag er gelijk een vleermuis in. Volgens hem is het een fascinerend dier dat past bij kerken. Bij grote kerken worden vleermuizen namelijk vaker gebruikt op gevels als water spuwers. Aan de achterkant van het beeld is een trap geplaatst zodat je op de fontein kunt staan. Deze fontein heeft ook een duistere kant omdat vleermuizen vaak iets negatiefs uitstralen. Hierdoor hebben ook veel Friezen geprobeerd om de plaatsing van dit standbeeld tegen te houden door middel van een handtekeningen inzameling. Het kon niet worden voorkomen dat deze fontein toch geplaatst is.
The Oort Cloud Fountain – Franeker
Voor de fontein in Franeker is een Franse kunstenaar aan het werk gegaan. Hij werd geïnspireerd door de middeleeuwse stijl die de stad met zich meebrengt en door de sfeer van de mensen. Ook ontdekte hij dat Franeker eeuwen geleden een universiteitsstad is geweest. Het idee van dit design voor de elf fonteinen is dat het verschillende watervallen zijn die vanaf een bassin beginnen. Vervolgens loopt het water langs de kralen verder naar beneden. De bovenste kraal is goudkleurig gemaakt om de zon te symboliseren en de onderste kraal is zilverkleurig gemaakt voor de maan. De wolk die over de goudkleurige kraal heen is gemaakt, is een nevel waar allemaal kleine druppels vanuit gouden buisjes vallen. Zo zijn dit de elf fonteinen van Friesland die allemaal ontworpen door mensen uit andere landen.